9 ĐIỀU NGƯỜI CAO TUỔI NÊN TRÁNH .

Con người khi về già, các bộ phận trong cơ thể đều lão hóa, yếu đi. Một số điều sau đây luôn ẩn chứa những hiểm họa bất ngờ mà người cao tuổi cần phải lưu tâm đề phòng.

1 Không nên tập luyện vào lúc sáng sớm

Ta vẫn có quan niệm cho rằng tập luyện vào buổi sáng là tốt vì không khí trong lành. Điều đó không đúng. Vì từ 4-6 giờ sáng theo quy luật củađồng hồ sinh học của người già thân nhiệt đang cao, huyết áp tăng, thận thượng tuyến tố cũng cao gấp 4 lần buổi tối, nếu vận động mạnh, chạy hoặc đi bộ nhiều gặp gió lạnh, tim dễ ngừng đập.Đã có không ít cụ đi bộ buổi sáng sớm về ra mồ hôi, tắm xong huyết áp tăng đột ngột, đứt mạch máu não, đột quỵ luôn. Tốt nhất là nên tập vào chiều tối, tuy không khí không được thanh sạch như sáng sớm nhưng an toàn hơn nhiều.

2.Đang ngủ không nên trở dậy vội vàng
Thần kinh người già thường chậm chạp. Lúc ngủ muốn dậy đi tiểu hoặc có ai gọi đang ở tư thế nằm mà trở dậy ngay, đi lại luôn dễ làm huyết áp tăngđột ngột, dễ dẫn đến đứt mạch máu não. Vì vậy, đang ngủ khi có việc cần dậy phải từ từ theo 3 bước, mỗi bước khoảng nửa phút.
Bước 1 :khi tỉnh giấc hãy nhắm mắt lại nằm thêm nửa phút.
Bước 2: ngồi dậy tại giường nửa phút xoa tay, xoa chân.
Bước 3: cho hai chân chạm đất hoặc chạm nền nhà nửa phút rồi mới đứng dậy đi.
3.Không nên ngoái đầu một cách đột ngột
Người già mạch máu thường xơ cứng, thành mạch dày hẹp và đàn hồi kém. Nếu đột nhiên quay ngoắt đầu về phía sau, mạch máu ở cổ bị chèn ép, động mạch vốn đã hẹp bị chèn ép lại càng hẹp hơn cộng thêm thần kinh giao cảm bịkích thích mạnh làm mạch máu co lại, máu lưu thông chậm làm não thiếu máu cục bộ, thiếu ôxy nên bị choáng, hoa mắt, chóng mặt, có người đã bịngã. Vậy đang đứng hoặc đang đi có ai gọi từphía sau, chớ có quay ngoắt đầu lại ngay mà nên quay chầm chậm. Tốt nhất là xoay cả người lại, tránh chỉ quay đầu.
4.Không nên đứng co một chân để mặc quần
Xương của người già thường bị xốp do thiếu canxi. Nếu không bị xốp thì xương cũng giòn. Khi mặc quần mà đứng co chân để xỏ từng chân vào ống quần dễbị ngã do mất thăng bằng hoặc do vướng vào quần. Người cao tuổi đã ngã thì dễ gãy xương, dập xương. Khi mặc quần tốt nhất là nên ngồi trên ghếhoặc trên giường. Trong nhà tắm nếu không có chỗngồi thì phải dựa mông vào một bên tường để giữ thăng bằng cho khỏi ngã. Nhiều người bị ngã gãy xương ống chân, dập xương chậu vì đứng co chân mặc quần.
5.Không nên quá ngửa cổ về phía sau
Có lần một ông già đã về hưu cạnh nhà tôi, sức khỏe tốt, khi ăn tối xong ngồi nghỉ trên ghế tựa có lẽ do mỏi cổ nên ông đã ngửa cổ về phía sau hơi quá nên bị xỉu luôn. Khi con cháu biết thì nửa người bên phải của ông đã bị liệt, nước mũi nước dãi chảy ròng ròng và không nói được nữa, phải đưa ngay vào viện. Trường hợp này là do gần mạch máu nơi cổ có nhiều đốt xương, bình thường giữa các đốt có chất nhờn bôi trơn nhưng về già chất bôi trơn kém đi, các đốt xương trở nên sắc cạnh. Khi ngửa cổ ra phía sau quá giới hạn cho phép, phần xương sắc cạnh đó làm tổn thương đến mạch máu, hạn chế lượng máu đưa lên não gây ra thiếu máu não làm ngất xỉu. Vì vậy, người già khi ngồi ghế tựa không nên ngửa cổquá mức về phía sau.
6.Không nên thắt dây lưng quá chặt
Vùng bụng quanh dây lưng là nơi gần dạ dày, ruột non, ruột già, trực tràng và hậu môn. Dây lưng mà thắt chặt quá sẽ chèn ép các mạch máu bụng, cản trở máu lưu thông, đoạn trực tràng gần hậu môn có thể dễ bị lòi ra ngoài khi đi đại tiện mà ta thường gọi là lòi dom. Dây lưng thắt chặt, dạ dày, ruột non luôn ở trạng thái chịu sức ép ảnh hưởng xấu đến tiêu hóa. Vì vậy, không nên thắt chặt dây lưng và tốt nhất là dùng dây đeo quần qua vai, tiếng Pháp gọi là Bretel (bờ rơ ten). Bình thường ở nhà chỉ nên mặc quần ngủ lồng chun không nên mặc quần âu cứ phải thắt dây lưng làm bụng luôn bị gò bó.
7.Khi đi đại tiện không nên rặn quá mức
Táo bón là hiện tượng thường gặp ở người già. Tâm lý khi đi đại tiện không ai muốn ở lâu trong nhà vệ sinh nên thường muốn rặng mạnh để đi cho nhanh nhưng nếu rặn quá sức, mặt mũi đỏ gay rất nguy hiểm. Các khảo nghiệm về y học đã cho biết khi rặn mạnh dễ giãn tĩnh mạch ở hậu môn gây chảy máu nhưng điều quan trọng hơn là huyết áp sẽ tăng có thể dẫn tới tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim. Để đỡ phải rặn khi đi ngoài, người già cần ăn nhiều rau quả, chuối, khoai, uống nhiều nước để chống táo bón.
8.Không nên nói nhanh, nói nhiều
Một số nhà khoa học Mỹ phát hiện khi ta nói chuyện bình thường dù chỉ là chuyện vui nhẹ nhàng, các tế bào trong cơ thể vẫn chịu tác động và ảnh hưởng tới huyết áp. Thử nghiệm khoa học với 100 người mỗi người đọc 2 trang tài liệu với tốc độ nhanh chậm khác nhau. Kết quả cho thấy ngườiđọc tốc độ vừa phải thì huyết áp, nhịp tim bình thường. Người đọc nhanh quá, đọc liến thoắng thì lập tức huyết áp tăng, nhịp tim tăng nhưng khiđọc thong thả trở lại, huyết áp, nhịp tim lại giảm xuống. Quađó ta thấy người già nên nói ít, nói chậm thì có lợi cho sức khỏe. Những cụ nào bị bệnh tim mạch, bị huyết áp càng phải nói chậm, nói ít.
9.Không nên xúc động
Đối với người già mạch máu đã lão hóa nếu xúc động mạnh, quá giận dữ hoặc quá vui dễ bị nhồi máu cơ tim và đứt mạch máu não. Dođó, người già không nên xúc động tránh mọi sự tức giận, buồn phiền mà cần sống thanh thản, hòa nhã, vui vẻ, bỏ qua hết mọi chuyện, ảnh hưởngđến tâm lý, sức khỏe.
Có một câu nói rất hay: "Đừng để chết vì thiếu hiểu biết". Vì thật ra đã có rất nhiều người chết vì thiếu hiểu biết kể cả những người còn trẻ.Qua sự hiểu biết ít ỏi của bản thân, qua kinh nghiệm cuộc sống và qua tham khảo các tài liệu y học mới nhất của nước ngoài mong rằng với bài viết ngắn này sẽ giúp các bậc cao niên sống lâu, sống khỏe, sống vui tăng thêm nhiều tuổi thọ.

• GIỜ VÀNG.

(Dân trí) -Mọi hoạt động của các cơ quan trong cơ thể đều có một “giờ vàng” nhấtđịnh. Nắm được quy luật này, chúng ta sẽ có được một “thời gian biểu”khoa học để có thể chăm sóc sức khỏe một cách hiệu quả hơn.

1. Uống trà

Để các chất trong trà phát huy tác dụng với cơ thể, bạn nên uống trà 1 giờ sau bữa ăn.

Rất nhiều người thường có thói quen uống trà ngay sau bữa ăn và coi đây là một cách để giải khát cũng như làm sạch răng miệng. Thực chất, việc uống trà ngay sau bữa ăn có thể “tạo điều kiện” cho axit tannic và các hợp chất có tính kiềm có thể gây ức chế quá trình phân giải các chất dinh dưỡng có trong thức ăn, từ đó dễ dẫn tới đầy bụng, khó tiêu.

Đặc biệt khi ăn các thực phẩm chứa nhiều sắt, axit tannic sẽ kết hợp và tạo nên các muối sắt không hòa tan, từ đó ngăn cản sự hấp thụ sắt của cơthể. Việc uống trà ngay sau bữa ăn trong thời gian dài có thể gây nên bệnh thiếu máu do thiếu sắt.

2. Uống sữa

Khác với uống trà hay các đồ uống hoa quảkhác, thành phần của sữa thường chứa nhiều canxi và các khoáng chất. Do vậy, uống sữa nóng trước khi đi ngủ rất có lợi cho cơ thể trong việc hấp thụ canxi và các dưỡng chất, đặc biệt là đồi với người già, và trẻnhỏ, những người có nhu cầu canxi nhiều hơn.

3. Ăn hoa quả

“Giờ vàng” để bạn thưởng thức các loại trái cây là trước khi ăn 1 giờ. Khi dạ dày của bạn còn chưa kịp “chào đón” những món ăn nhiều dầu mỡ, bạn sẽ cảm nhận được vị thơm ngon cũng như hấp thu được hết các thành phần vitamin và khoáng chất có trong các loại hoa quả.

Bạn không nên lựa chọn cách ăn hoa quả sau bữa ăn để tráng miệng, vì dạ dày còn “mải mê” tiêu hóa thức ăn mà quên đi có sự hiện diện của hoa quả.Hoa quả trong dạ dày không kịp tiêu hóa sẽ lên men, gây hại cho dạ dày và hệ tiêu hóa.

4. Tắm nắng

8h tới 10h sáng và từ 16h tới 19h chiều là thời gian tốt nhất cho việc tắm nắng của bạn. Vì lúc này, ánh sáng mặt trời thường chứa nhiều các tia UV hữu ích, rất tốt trong việc giúp cơ thể tổng hợp vitamin D, qua đó giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống bệnh lao, giảm tỷ lệ mắc bệnh xơvữa động mạch và ngăn ngừa hienj tượng loãng xương của người già.

5. Đi bộ

Đểcó được một cơ thể dẻo dai, cơ bắp săn chắc, bạn nên hình thành cho mình thói quen đi bộ sau bữa ăn khoảng từ 45-60 phút. Sau khoảng thời gian này, lượng thức ăn đã được tiêu hóa một phần, việc đi bộ có thểgiúp kích thích tiêu hóa nhanh hơn, đồng thời còn giúp ngăn ngừa tình trạng phù thũng chân tay do quá trình tích tụ nước và chất béo sau các bữa ăn không được tiêu hóa.

6. Tắm

Việc vệ sinh thân thể nên tiến hành trước giấc ngủ khoảng từ 30-40 phút. Cho dù là mùa hèthì bạn cũng nên tắm với nước ấm để giúp làm giãn nở các lỗ chân lông, tăng cường lưu thông máu và đào thải các độc tố trên da. Nước ấm có tác dụng thư giãn các cơ bắp, mang lạ cho bạn tinh thần thoải mái để có thể có được một giấc ngủ chất lượng hơn.

7. Ngủ

Giấc ngủ trưa nên bắt đầu từ lúc 13h vì vào lúc này, các cơ quan trong cơ thể bắt đầu cảm thấy mệt mỏi nên dễ đi vào giấc ngủ.

Còn buổi tối, bạn hãy đi ngủ vào khoảng thời gian từ 22-23 giờ. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, giấc ngủ của chúng ta thường sâu và đạt đỉnh và khoảng thời gian từ 0h tới 3h sáng. Bạn cần có thời gian ít nhất là 1giờ để tìm thấy được một giấc ngủ sâu vào ban đêm.　　

8. Thể dục

Nếu những bài tập thể dục buổi sáng chỉ giúp đánh thức các cơ quan trong cơthể sau một đêm dài, thì thể dục vào buổi tối lại mang lại cho người tập các hiệu quả về giảm cân, luyện cơ bắp...

Vào buổi tối, sau một ngày hoạt động, nhịp tim và huyết áp của bạn trở nênổn định. Do vậy, thể dục vào thời gian này sẽ giúp bạn bớt cảm giác mệt mỏi và có thể tận hưởng những kết quả tuyệt vời từ việc luyện tập.

Thu Lan

8 món ăn để sống khỏe mạnh

--Sau nghiên cứu, điều tra cụ thể, các nhà dưỡng sinh và các chuyên gia dinh dưỡngđã phát hiện thấy những người sống trường thọ thường có 10 sở thích sauđây. 1. Cháo Nhìn từ thói quen ăn uống, trong những người sống trường thọ thì không có một ai là không thích ăn cháo. Nhà kinh tế học nổi tiếng của Trung Quốc Mã Dần Sơvà phu nhân Trương Quế Quân đều là những người trường thọ trăm tuổi. Hai người đặc biệt thích ăn cháo sáng và mỗi sáng đều lấy 50g yến mạch và 250g nước nấu thành cháo. Người sống thọtrăm tuổi ở Thượng Hải (Trung Quốc) là Tô Cục Tiên mỗi ngày ba bữa đềuăn cháo nấu từ gạo, định lượng mỗi bữa là một bát nhỏ. Các nhà y học và dinh dưỡng từ bao đời nay đều cổ động người già nên ăn cháo vì nó tốt cho sức khoẻ. Cháo dễ tiêu hoá, hấp thụ, có thể điều hòa dạ dày, bổtỳ, tha nh lọc phổi, mát đường ruột. Nhà dinh dưỡng học thời nhà Thanh Tào Từ Sơn đã từng nói: “Người già, mỗi ngày nên ăn cháo, không kể bữa, có thể tăng cướng sức khoẻ cho cơ thể và hưởng đại thọ”. 2. Các món kê Người già thích nhất ăn kê và xem kê là thực phẩm bổ dưỡng tốt nhất cho cơ thể. Kê từtrước đến nay đều được xứng danh là “món đầu đàn của ngũ cốc”. Người có thể chất ốm yếu, bệnh tật thường dùng kê để bồi bổ sức khoẻ. Y học Trung Quốc cho rằng, hạt kê có ích cho ngũ tạng, đặc biệt là dạ dày (làm dàyđường ruột, dạ dày), bổ sung tinh dịch, mạnh khoẻ gân cốt, cơ bắp. Có một danh sưnổi tiếng thời nhà Tha nh đã nói: “Hạt kê là dinh dưỡng tốt nhất cho sức khoẻ con người. Khi dùng hạt kê nấu cháo, dầu kê trong cháo có tác dụng tốt hơn cả canh nhân sâm”. Có thể nói, người già trường thọ thíchăn kê là rất đúng và có cơ sở. 3. Ngô Ngô còn có tên gọi khác là Ngọc trân châu, là “thực phẩm vàng” được toàn thế giới công nhận và cũng là món ăn chính mà người trường thọ không thể “rời xa”. Các nhà khoa học Mỹ nhận thấy người Pueblo bản địa không ai bị cao huyết áp và xơ cứng động mạch. Nghiên cứu thì được biết là do người dân vùng này thường xuyên ăn ngô. Các nhà khoa học cho biết: trong ngô hàm chứa đại lượng lecithin, acid linoleic, vitamin E vì vậy không dễ gây ra cao huyết áp và xơ cứng động mạch.. 4. Khoai lang Ăn khoai lang là một trong những sở thích lớn của người già trường thọ. Một trong những người trường thọ tâm sự: “Khoai lang là một báu vật, bữa ăn nào cũng phải có nó”. Theo nghiên cứu, khoai lang có 5 tác dụng lớn: thứ nhất dinh dưỡng phong phú, điều hoà bổ máu; thứ ha i là nhuận tràng thông khí, có lợi cho đại tiện; thứba là ích khí, tăng cường hệ thống miễn dịch; thứ tư là khoai lang hàm chứa chất chống ung thư, có thể phòng chống ung thư; thứ năm là phòng chống lão hoá, ngăn chặn xơ cứng động mạch. Khoai lang hàm chứa đại lượng chất keo protit vì vậy có thể ngăn ngừa các bệnh gan và thận, tăng cường hệ miễn dịch, tiêu trừ các gốc tự do, tránh bệnh ung thư do các gốc tự do gây ra. Trong khoai lang lại còn chứa khá nhiều canxi, magie, vì vậy có thể phòng ngừa chứng xương cốt rời rạc. Từ đó có thể thấy, khoai lang là một báu vật không thể thiếu của người trường thọ. 5. Đậu phụ Người già thường thích ăn đậu phụ, họ cho rằng: “Ăn cá sinh nóng, thịt sinh đờm, bắp cải, đậu phụ đảm bảo bình an”. Thành phần chủyếu của đậu phụ là protein và isoflavone. Đậu phụ có công dụng ích khí, bổ hư, lọc chì trong máu, bảo vệ gan, thúc đẩy chức năng trao đổi chất trong cơ thể. Thường xuyên ănđậu phụ có lợi cho sức khoẻ và phát triển trí lực. Người già thường xuyên ăn đậu phụ có tác dụng rất tốt để trị liệu các chứng như xơ cứng mạch máu, xương cốt lỏng lẻo, rời rạc. 6. Cải thảo Cải thảo là một trong những loại rau củ người già thích ăn nhất. Cải thảo có mùi vịtươi ngon, dinh dưỡng hài hoà, là loại rau tốt nhất trong mùa đông. Đại sư Tề Bạch Thạch Trung Quốc đã để lại một bức tranh cải thảo rất có ý nghĩa, bức tranh độc luận cải thảo là “vua của các loại rau” và ca ngợi “ trăm loại rau không bằng cải thảo”. Thường xuyên ăn cải thảo cơ lợi cho việc đánh đuổi bệnh tật, kéo dài tuổi thọ. Cải thảo hàm chứa chất khoáng, vitamin, protein, chất xơ, carotine, ngoài ra còn hàm chứa một loại chất có thể phân giải nitrosamine - một chất gây ra ung thư. Nhìn từ công dụng dược lý, cải thảo có 7 công dụng lớn: đó là dưỡng dạ dày, nhuận tràng, giải rượu, lợi tiểu, giảm mỡ, t ha nh nhiệt và chống ung thư. 7. Củ cải Người già trường thọ mùa đông không rời xa củ cải. Họ nói: “Mùa đông ăn củ cải, mùa hè ăn gừng, 1 năm 4 mùa đảm bảo an kha ng”. Củ cải hàm chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất, không chứa chất béo, có tác dụng đẩy mạnh trao đổi chất cũ mới, tăng cường cảm giác thèm ăn và giúp tiêu hoá. Củ cải đích thực là thực phẩm bảo vệ sức khoẻ của người già. Y học Trung Quốc cho rằng, củ cải có thể “hoá giải” và tiêu hoá thực phẩm tích trữ trong dạdày, trị mất tiếng do ho, đờm gây ra; trị ho ra máu, chảy máu mũi; giải khát, trị kiết lỵ, giảm đau đầu, lợi tiểu.... Nếu ăn sống có thể giải khát, t ha nh nhiệt, giải đờm, ngăn hen suyễn và trợ giúp tiêu hoá; Luộc chín ăn có tác dụng bổ ích, khoẻ tỳ. “Củ cải và trà”tức là ăn củ cải, sau đó uống trà, có thể tiêu trừ khô nhiệt, bài trừkhí nóng độc tích tụ trong cơ thể, có tác dụng rất tốt để khôi phục t ha nh khí và tinh thần. Củ cải nấu với thịt sẽ là ngon nhất nhưng không được ăn cùng với nhân sâm và cam quýt. 8. Cà rốt Cà rốt hàm chứa nhiều vitamin A, có chứa phong phú chất carotine. Nghiên cứu chỉ rõ, cà rốt có thể cung cấp các thành phần dinh dưỡng cần thiết để phòng ngừa bệnh tim mạch, trúng gió, cao huyết áp và xơ vữa động mạch. Chất carotine ít bị phá hủy dù ở nhiệt độ cao mà cơ thể lại dễ hấp thụ. Vào cơ thể,carotine sẽ chuyển hoá thành vitamin A, giúp trị các chứng khô mắt và quáng gà do thiếu vitamin A gây nên. Chất carotine chỉ dễ hấp thu khi có dầu mỡ vì vậy, những người già “trường thọ” có kinh nghiệm thường cắt cà rốt thành miếng nhỏ và xào với dầu mỡ, nhưthế khả năng bảo tồn của carotine có thể đạt trên 79%. Cà rốt cắt miếng vuông dài rán trong chảo dầu thì chất carotine có thể bảo tồn đến 81%. Cà rốt cắt miếng nấu với thịt, tỉ lệ bảo tồn chất carotine đạt đến 95%. Cà rốt còn có tác dụng tăng cường trí nhớ. Trước khi đọc sách ha y học bài nếu ăn mộtđĩa cà rốt xào, rất có lợi cho việc tăng cường và củng cố trí nhớ